“Tilburg heeft als stad al vroeg in de tijd in het teken gestaan van onderwijs en zorg”, start Van de Donk. “Vanuit de katholieke wortels vind je hier tal van onderwijsinstituten als Onderwijsgroep Tilburg, Avans, Fontys, Universiteit Tilburg en zorgorganisaties zoals het Elisabeth-TweeSteden Ziekenhuis, Sterk Huis en Transvorm. Daarnaast beschikt Tilburg over tal van onderwijs gerelateerde bedrijven als uitgeverij Zwijsen. De kracht die deze organisaties voortbrengen op het gebied van sociale innovatie willen we graag versterken, doorontwikkelen en blijven vernieuwen. We staan in hele goede verbinding met elkaar en kunnen gezamenlijk echt betekenisvol zijn voor de brede samenleving in Nederland. Het zou mooi zijn als we daarin net zo’n goede naam opbouwen als Eindhoven deed met de high tech industrie.”
Van de Donk woont al sinds 1988 in Tilburg. “Ik ben gek op deze stad. Het is fabelachtig hoe Tilburg zich heeft ontwikkeld. Daarom ben ik hier bewust altijd blijven wonen. Ook toen ik bij de Wetenschappelijke Raad aan de slag ging en Commissaris van de Koning werd. Toen de universiteit me een paar jaar geleden vroeg of ik weer thuiskwam, was het logisch om ‘ja’ te zeggen.”
Vernieuwing en ontwikkeling
Onderwijs is zoals gezegd een belangrijke bron van vernieuwing en ontwikkeling. Van de Donk ziet dat bijvoorbeeld bij het benutten van kansen op het gebied van digitalisering en het gebruik van data. “Hoewel ik kritisch ben, zie ik ook een tal van mogelijkheden voor zowel de samenleving als het bedrijfsleven. Hierbij is het van belang dat het bedrijfsleven voldoende is toegerust op de complexiteit die digitalisering met zich meebrengt. Daarnaast moeten zij ook beschikken over voldoende adaptief vermogen. Aandachtspunten waar Peter Wennink -CEO van ASML- onlangs nog aandacht voor vroeg. De ontwikkelingen gaan namelijk razendsnel. Bedrijven zijn daar lang niet altijd voldoende op toegerust.”
Om ervoor te zorgen dat bedrijven daar wél op toegerust raken, ondersteunt het provinciebestuur samen met het onderwijs het mkb in Brabant en het Kennispact HO Brabant. Ondersteuning om vaardigheden te ontwikkelen en samen te werken aan de maatschappelijke opgaven waar Brabant mee te maken heeft. Van de Donk: “Opgaven zoals de energietransitie, gezonder ouder te worden of het ontwikkelen van duurzamere voedselketens: hier vindt veel onderzoek op plaats bij onze universiteit en andere Brabantse hoger onderwijsinstellingen. Het is belangrijk dat onder andere het innovatief mkb meer gebruik kan maken van deze kennis. En kennis nog meer dan voorheen voor Brabant te laten werken. Zo willen de universiteiten en hogescholen nog intensiever samenwerken met instellingen en bedrijven. Dan sluiten opleidingen en bijscholing ook nauwer aan bij hedendaagse innovaties en behoeftes vanuit de arbeidsmarkt. Talent wordt daardoor beter ingezet voor het bedenken van de oplossingen voor maatschappelijke opgaven en we behouden talent zo in Brabant.”
Ondernemerschap en startups
Daarnaast gaan de universiteiten en hogescholen aan de slag om ondernemerschap en het startupklimaat te verstevigen. Startups ontstaan vaak vanuit innovatieve ideeën om problemen op te lossen. 65% van de startups in Brabant vestigt zich daarom ook in de buurt van de hoger onderwijsinstellingen en universiteiten. Om de kans van slagen van deze startups te verbeteren gaan de provincie en kennisinstellingen ondernemerschap verder stimuleren en onderzoeken hoe startups en ondernemers succesvoller kunnen worden. Uiteindelijk kan dit leiden tot een gezamenlijk kenniscentrum over ondernemerschap.
Wim van de Donk: “Dit kennispact biedt extra kansen voor onze strategische doelstelling om de komende jaren samen met andere partijen de grote maatschappelijke opgaven in de regio aan te pakken. Daarbij speelt digitalisering zoals gezegd een belangrijke rol. Ook de urgentie om de brede welvaart in de regio te versterken is groot. Zo hebben we al universiteitsbrede academische werkplaatsen voor de interdisciplinaire onderzoeksthema’s Brede Welvaart in de regio, Inclusieve arbeidsmarkt, Slimme & sociale energietransitie en Digital mental health innovation. We gaan nu samen met collega kennisinstellingen nog meer impact maken door ondernemerschap, leven lang ontwikkelen en kennisontwikkeling in Brabant te versterken.”
Bij die uitdaging om van betekenis te zijn voor de Nederlandse samenleving is volgens de rector magnificus het contact met ondernemers en de culturele sector in onze stad belangrijk. “Zij hebben een belangrijke rol om jonge mensen te behouden voor Tilburg. De Brabantse mentaliteit die we hier kennen, draagt daar ook aan bij. Wij zijn gewend om te delen en kunnen daardoor ook vermenigvuldigen. Wat me daarbij stoort, is het groeiende wantrouwen en de enorme toename aan regels en controles.” Van de Donk zucht eens diep. “Ik vraag me af wat er in hemelsnaam aan de hand is. Natuurlijk moeten dingen kloppen, maar waarom slaan we zo door? Kijk naar wat banken vragen aan verantwoording of wat je moet doen bij het aanbesteden van diensten. Alsof we als universiteit zelf niet in staat zijn om de juiste vragen te stellen.”
Kanaries
Van de Donk vraagt zich af hoe accountants in dat opzicht naar hun vakgebied kijken. “Ik zie accountants eigenlijk als de kanaries van onze samenleving. Zij zien als eerste aan de hand van de cijfers hoe de samenleving zich ontwikkelt. Zij kunnen met hun onafhankelijke en vakkundige blik bestuurders voeden over te maken keuzes, organisaties adviseren over bedrijfsprocessen en waarschuwen voor te grote risico’s. Dat gaat veel verder dan het optekenen van de cijfers, wat accountants vroeger met name deden. Welke ontwikkeling willen zij de komende jaren inzetten? Op welke manier willen zij bijdragen aan onze samenleving?”
De gehele derde editie van het Beerbericht online lezen? Klik dan hier.