Door het ministerie van Financiën is nieuwe wetgeving aangekondigd ten aanzien van de samenloopvrijstelling overdrachtsbelasting bij de verkrijging van aandelen in zogenoemde vastgoedentiteiten. Het indienen van het wetsvoorstel zou plaats moeten vinden tijdens Prinsjesdag 2023 en de beoogde inwerkingtredingsdatum van het tot wet verheven voorstel was 1 januari 2025. Met de val van het kabinet is het onduidelijk of deze tijdslijnen aangehouden kunnen worden.
Bij een potentiële aandelentransactie in een vastgoedentiteit is het van belang de ontwikkelingen goed te volgen en af te stemmen met uw fiscaal adviseur.
Achtergrond
Een aandelentransactie om vastgoed te verkrijgen kan onder de huidige wetgeving interessant zijn voor kopers die geen of een zeer beperkt recht op aftrek van btw hebben. Onder voorwaarden is er geen btw én geen overdrachtsbelasting verschuldigd over de verkoop/verkrijging van aandelen waarbij een nieuwe onroerende zaak wordt overgedragen. De wetgever acht dit ongewenst en stelde daarom voor om toepassing van de samenloopvrijstelling in zijn geheel af te schaffen voor de verkrijging van aandelen in een vastgoedentiteit. Het doel van het wetsvoorstel was om een fiscaal gelijk speelveld te creëren tussen aandelentransacties en stenentransacties die betrekking hebben op nieuwe onroerende zaken.
Het originele voorstel deed nogal wat stof opwaaien in de vastgoed branche voornamelijk omdat voor aftrekgerechtigde kopers een aandelentransactie hiermee een stuk onvoordeliger zou uitpakken (wel overdrachtsbelasting) dan een stenentransactie (geen overdrachtsbelasting). Op 23 juni 2023 heeft het ministerie een brief gepubliceerd, https://open.overheid.nl/documenten/2de76eed-37e9-4042-9bc6-c39e9cc7dc78/file, waaruit blijkt dat het initiële voorstel wordt aangepast om overkill te voorkomen. De belangrijkste punten hieruit zijn:
De verkrijging van aandelen blijft vrijgesteld van overdrachtsbelasting wanneer het nieuwe onroerende zaken voor de btw betreft die gedurende twee jaar na verkrijging voor 90% of meer btw-belast worden geëxploiteerd.
De verkrijging van aandelen wordt belast met 4% overdrachtsbelasting wanneer het nieuwe onroerende zaken voor de btw betreft die voor minder dan 90% btw-belast worden geëxploiteerd.
Daarnaast wordt gesproken over een overgangsrecht voor projecten waarbij de intentieovereenkomst is overeengekomen voor het indienen van het wetsvoorstel (Prinsjesdag 2023?) en waarbij de levering van de aandelen plaatsvindt voor 1 januari 2030. Dit betekent dat zowel de timing als het (voorgenomen) gebruik van het vastgoed doorslaggevend kunnen zijn of er wel of niet overdrachtsbelasting verschuldigd is over een aandelentransactie in een vastgoedentiteit.