Oprichter Waalwijks scheepsbouwbedrijf blikt terug Van tent tot internationale werf; ‘Ik wilde altijd vooruit’

Wim van der Valk, Oprichter Waalwijks scheepsbouwbedrijf Van der Valk Shipyard, blikt terug.

Na een bezoekje aan Amsterdam eind jaren 60 komt Wim van der Valk 750 gulden armer, maar een ontwerp voor een scheepsromp rijker in het Zuid-Hollandse Wateringen terug. Het is het begin van de iconische ‘Valkkruisers’; kleine boten met motor die de ondernemer casco aan klanten oplevert. De bouw van die zelfontworpen exemplaren à 3.500 gulden ligt inmiddels mijlenver achter hem. Op de werf van Van der Valk Shipyard – tegenwoordig in het Brabantse Waalwijk gelegen – worden nu meterslange, prijswinnende jachten van miljoenen euro’s gemaakt. Wim: “Er zijn eigenlijk maar twee limieten: de breedte van de keersluis in de industriële haven en de hoogte van de bruggen hier.”

De oprichter van de Brabantse werf is inmiddels ruim een jaar met pensioen. Hij is nog steeds als pandbeheerder aan het bedrijf verbonden en wordt zo nu en dan ingevlogen als adviseur. Maar zijn aandelen in de werf zijn officieel op de nieuwe eigenaren overgegaan. De huidige directie is ‘eigen kweek’, vertelt hij lachend. “Dus ik heb er alle vertrouwen in.” Daarmee is het tijd om terug te blikken op Wims jaren aan het hoofd van het internationaal opererende bedrijf. Op de successen, maar ook de keuzes die daaraan voorafgingen. “Toen we extra productieruimte nodig hadden, heb ik ons huis laten afbreken. Vooral een kwestie van gewoon doen.”

Hoe het begon
Zijn vader zette ooit een opbouw op een dekschuit. Het werd het jarenlange vakantieverblijf van het gezin Van der Valk. Tel daar Wims liefde voor ‘alles wat vaart’ bij op, en het is niet zo verwonderlijk dat hij in de scheepsbouw terechtkwam. “Eerst maakte ik mijn eigen boot, en daar woonde ik in. Toen nog aan het Wateringse stukje grond dat ik van mijn vader kocht. Samen met mijn broer Gijs bouwde ik daar casco’s in een soort tent van opgespannen vrachtwagenzeil; rompen inclusief opgekochte vrachtwagenmotoren. Onze klanten bouwden ze vervolgens zelf af.” Hij voegt toe: “Je ziet er nu nog steeds in iedere Nederlandse haven minimaal eentje liggen.”

Een kleine tien jaar na de oprichting verhuizen de broers en hun onderneming naar Waalwijk. “We voeren hier in vakanties vaak langs en merkten: je wordt er niet zoals in het Westland door kleine slootjes en bruggetjes beperkt. In 1976 kwamen we dan ook met zestien gezinnen deze kant op”, zo blikt Wim terug. “De keersluis hier is 9 meter breed, wat betekent dat je tot 8,5 meter breed kunt bouwen. En de bruggen zijn veel hoger. Toch lopen we ook hier inmiddels weer een beetje tegen de grenzen van wat mogelijk is aan.”

Nieuwe plannen en ontwikkelingen
In 1984 gaan de broers gescheiden van elkaar verder. Gijs wil immers casco’s blijven bouwen, terwijl Wim liever voor ‘het grotere werk’ gaat. “Ik wilde altijd door, altijd vooruit.” En dus pakt Wim door de jaren heen allerhande projecten op. Door creatief te denken en steeds weer nieuwe plannen te maken, weet hij menig crisis te bezweren. Van ontwerpen tot realiseren en van casco uit voorraad tot custom design inclusief complete afbouw; Van der Valk Shipyard doet het allemaal. In staal, in aluminium én niet alleen in gangbaar wit, maar ook in kenmerkend blauw. Zijn clientèle bestaat onder meer uit bekende en minder bekende internationale namen uit de zakenwereld ‘met miljarden in de zak’. En het resultaat van al zijn harde werk? Een werf van zo’n 20.000 m² met zeven productiehallen en twee kantoren, waar vandaag de dag dagelijks zo’n 120 man in touw is om superjachten met lengtes tussen de 25 en 45 meter te bouwen en onderhouden.

Ook die immense werf zelf ontstond niet vanzelf. Daar gingen wat onconventionele keuzes aan vooraf. Zo moest het zelfgebouwde huis van Wim ervoor wijken. “Op een gegeven moment zei ik tegen mij vrouw: we gaan ons huis slopen en ergens anders wonen. Want op de plek van onze woning kan nóg een hal komen. Tja, er moesten boten gebouwd worden. Dan doe je dat.” En in 2023 – al tijdens het verkoopproces van zijn bedrijf – bouwt Wim nog meer hallen. “Ik mocht eigenlijk geen grote investeringen doen; daar had ik voor getekend. Maar we kregen meer opdrachten dan we plek hadden, dus kocht ik het hele zootje van de buurman op. Het was in het belang van de zaak, dus ja, dan heb ik overal lak aan”, vertelt de ondernemer triomfantelijk. Ook wordt een van de productiehallen op een goede dag 7 meter verhoogd, omdat een jacht in aanbouw er anders niet in past. “Zelfs toen ging het nog maar net. Zónder dak erop.” Het dak werd los gebouwd en vervoerd, omdat het miljoenenvaartuig anders niet onder de nabijgelegen brug door kon.

Eigen manier van ondernemen
Die actiegerichte manier van werken kenmerkt Wims ondernemerschap, zo stelt De Beer-partner en accountant Hans Belterman. “We moeten door, dus gewoon doen; dat is Wim ten voeten uit.” Hans kan het weten, want de twee doen al ruim 25 jaar zaken met elkaar. “Wim is een echte ondernemer die steeds weer nieuwe creatieve plannen en uitbreidingen uit zijn hoge hoed tovert. Maar waar de meeste mensen rechtdoor gaan, gaat hij linksaf” stelt hij lachend. “Eerlijk is eerlijk: zijn sterke eigen mening houdt het wel ontzettend interessant. Het is hier nog geen moment saai geweest!”

Wim: “Mijn boekhouding werd lange tijd nog in Wateringen geregeld. Maar via een gemeenschappelijk contact kwam ik rond 1983 met De Beer in contact; een partij in de buurt van onze nieuwe locatie en met een lekker ruim dienstenaanbod. Ik had meteen een bepaald vertrouwen.” Die overtuiging dat het goed zat, die bleek gegrond. “Er is hier zóveel gebeurd; dips en groei. De Beer heeft veel werk gehad om dat allemaal bij te houden”, aldus de ondernemer. “En bij onze internationale klanten kwamen natuurlijk ook andere fiscaliteiten kijken. Dat is in het begin best even zoeken geweest, ook omdat de bedragen en dus de risico’s steeds groter werden. Maar – en dat is een veer in Hans’ kont – ik heb in al die jaren nooit problemen met de Belastingdienst gehad.”

Samenwerken in de toekomst
In de aanloop naar de verkoop van aandelen werd wederom duidelijk dat Wim aan De Beer een goede adviseur heeft. Wim: “Tijdens de due diligence voor de verkoop zijn we hier werkelijk tot op ons hemd uitgekleed. Dat hele proces heeft bijna een jaar geduurd, en in die tijd is er slechts één klein dingetje gevonden; iets wat in de verkeerde maand was geboekt. Ik denk dat heel weinig ondernemers dat na zo’n controle kunnen zeggen.” De samenwerking tussen Wim en De Beer blijft dan ook gewoon intact. Hans: “Hij is natuurlijk nog steeds eigenaar van de panden op de werf. En ik ga op privévlak meer voor hem betekenen. Bijvoorbeeld op het gebied van zijn vermogensbeheer.”

En de samenwerking tussen Hans en Van der Valk Shipyard? Ook die blijft van kracht. Wim: “Ik ben ontzettend blij dat de directie met De Beer in zee blijft. Hans weet immers alles over dit bedrijf. En na al die jaren hoort hij er hier gewoon echt bij.”